Calamandrié
Teucrium chamaedrys
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Pichot-chaine, Erbo-dóu-pichot-chaine, Cheineto, Erbo-di-masco, Pichot-roure.
Noms en français : Germandrée d'Allemagne, Germandrée petit chêne.
Descripcioun :Lou pichot-chaine, proun coumun, se rescountre sus li roucaio e tepiero seco de garrigo fin qu'i mountagno mejano. Se recounèis à sa flour roso e, de segur à sa fueio que douno d'èr à-n-aquelo dóu chaine en tout pichot (mai pas toujour).
Usanço :Es uno planto couneigudo pèr èstre "depurativo" que se bèu en tisano : "Es lou meiour depuratiéu qu'eisisto" (O. Madon, op.cit. p. 137). Ajudo à lucha contro lou mau d'os : "Iéu fasiéu uno curo de pichot-roure : uno enfusioun lou matin, uno infusioun lou souar, pendènt 21 jour, au printèms e à l'autouno, dous cop pèr an. S'acampo au printèms, quant es flouri (ib.).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Teucrium
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à avoust
Liò : Tepiero roucaiouso
- Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Bos clar
Estànci : Termoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Teucrium chamaedrys L., 1753
Coutelas(-d'Alemagno)
Iris germanica
Iridaceae
Nom en français : Iris d'Allemagne.
Descripcioun :Aquéu coutelas, naturalisa desempièi de tèms, èi lou mai coumun que siegue. Se recounèis eisadamen à si flour d'un poulit vioulet prefouns. Èro planta dins li jardin d'Alemagno à l'Age-mejan.
Usanço :Lou rizoumo, empouisounant fres, sarié bon contro lou tussi en poudro. Lou fau ramassa, pela e lou bèn faire seca avans que de se n'en servi. Es utilisa peréu pèr se lava li péu de tèsto o chivu s'amas mies. Li flour soun diuretico.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 8 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Muraio
- Roucas
- Tepiero roucaiouso
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino pas couneigudo
Ref. sc. : Iris germanica L., 1753